Спецыялісты акрэслілі змены ў Закон «Аб медыяцыі»

Суды і загсы будуць абавязаны накіроўваць пары, якія жадаюць скасаваць шлюб, на папярэднюю сустрэчу з медыятарам. А спрачальнікі змогуць у любы момант судовага працэсу перапыніць яго і звярнуцца да медыятара. Гэтыя і іншыя змены ў Закон «Аб медыяцыі» акрэслілі спецыялісты.

Медыяцыя мае на мэце некалькі асноўных прынцыпаў. Перш за ўсё, добраахвотнасць – жаданне абодвух бакоў распачаць дамаўленне, а таксама магчымасць у любы момант адмовіцца ад працэсу. Роўнасць удзельнікаў – ні ў кога з бакоў канфлікту няма пераваг, і лёс спрэчкі залежыць ад саміх варагуючых. Канфідэнцыяльнасць – уся інфармацыя не падлягае агалосцы без дазволу і ведама ўдзельнікаў медыяцыі. Бесстароннасць і незалежнасць медыятара, мэта якога – садзейнічаць канфліктуючым у самастойным урэгуляванні канфлікту.

– У медыяцыі няма пераможцаў і пераможаных. Абодва бакі вырашаюць спрэчную сітуацыю ўзаемавыгадна. Пры гэтым медыяцыя дазваляе ім захаваць добрыя партнёрскія адносіны і супрацоўніцтва ў далейшым. Медыяцыя дапамагае таксама захаваць час і грошы ўдзельнікаў. Медыятыўныя пагадненні, як правіла, рэалізуюцца на практыцы, – расказаў пра асноўныя перавагі выкарыстання медыяцыі Мікалай СТАРАВОЙТАЎ, намеснік Міністра юстыцыі.

Прапанаваны законапраект са зменамі прыняты ў другім чытанні дэпутатамі Палаты прадстаўнікоў шостага склікання і адобраны Саветам Рэспублікі, таму спецыялісты спадзяюцца, што новаўвядзенні ў хуткім часе будуць прынятыя канчаткова.

Сярод адобраных змен – замацаванне ў Кодэксе аб шлюбе і сям’і агульнага палажэння, якое абавязвае суды і загсы тлумачыць парам, што падаюць заяву на скасаванне шлюбу, іх права на ўдзел у інфармацыйнай сустрэчы з медыятарам, удакладніў намеснік міністра:

– Падчас сустрэчы медыятар павінен растлумачыць сужэнцам правілы правядзення медыяцыі, правы і абавязкі бакоў і прававыя наступствы заключэння медыятыўнага пагаднення. Такі падыход ужо апрабіравалі ў загсах сталіцы, і ён пацвердзіў сваю эфектыўнасць для захавання сямейных адносін.

Акрамя таго, у Кодэксе замацоўваецца палажэнне, якое прадугледжвае прымяненне медыяцыі па спрэчках, што вынікаюць са шлюбна-сямейных адносін. У шлюбным дагаворы паміж сужэнцамі (а таксама былымі мужам і жонкай) можна ўказаць віды спрэчак, якія могуць быць урэгуляваны з дапамогай медыяцыі ці трацейскіх судоў.

Плануецца таксама ўніфікацыя грамадзянскага і гаспадарчага працэсу падчас працэдуры медыяцыі.

Падчас грамадзянскага судаводства варагуючыя бакі могуць хадайнічаць аб перапыненні працэсу і звярнуцца да медыятара.

– Суды ў гэтым выпадку змогуць пакінуць іск без разгляду, а спрачальнікі падчас працэдуры медыяцыі – выйсці за межы іскавых патрабаванняў. Пры гэтым вяртаецца заплачаная дзяржаўная пошліна, – падкрэсліў Мікалай Старавойтаў.

Ірына Сідарок, «Звязда», 27 декабря 2019 г.